İş Hukuku alanında yaşanan uyuşmazlıkların çözümü için iş mahkemesi görev yapmaktadır. Tazminat, tespit ve farklı davalara bakan iş mahkemesi, özel mahkeme niteliğinde faaliyet göstermektedir. İşçi ve işverenler arasında oluşan çeşitli olumsuzlukların çözüm, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun taraf olduğu uyuşmazlıkların çözümünde görevli olan mahkemeler iş mahkemesidir.
Genel görevli mahkemeler Asliye Hukuk Mahkemesidir Yani kanunda aksine bir düzenleme bulunmadıkça davalara Asliye Hukuk Mahkemesi bakmaktadır. İş Mahkemeleri 7036 sayılı kanun ile kuruluş, görev, yetki ve yargılama usulünü düzenlenmiştir.
İş mahkemesi kurulmamış olan yerlerde bu mahkemenin görev alanına giren dava ve
işlere, o yerdeki asliye hukuk mahkemesince, bu Kanundaki usul ve esaslara göre bakılır.
- 5953 sayılı Kanuna tabi gazeteciler, 854 sayılı Kanuna tabi gemiadamları, 4857 sayılı İş Kanununa veya 11/1/2011 tarihli ve Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıkları
- Sosyal Güvenlik Kurumu veya Türkiye İş Kurumunun taraf olduğu iş ve sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklar (İdari para cezalarına itirazlar ile 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamındaki uyuşmazlıklar hariç)
- Diğer kanunlarda iş mahkemelerinin görevli olduğu belirtilen uyuşmazlıklara, ilişkin dava ve işlere bakar
- Kıdem Tazminatı, İhbar, Kötüniyet Tazminatı gibi tazminat alacakları
- Ücret, fazla mesai, yıılık ücretli izin alacağı
-İş kazasından kaynaklanan maluliyet veya ölüm nedeniyle tazminat davaları
- işe iade davaları
İş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir. Davalı birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.
İş kazasından doğan tazminat davalarında, iş kazasının veya zararın meydana geldiği yer ile zarar gören işçinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.
İş mahkemelerinin yetkilerine ilişkin olarak diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.
Bu madde hükümlerine aykırı yetki sözleşmeleri geçersizdir.
İş mahkemelerinde basit yargılama usulü uygulanır. Davaların yığılması hâlinde, her bir talebe ilişkin vakıalar bakımından ispat yükü ve deliller ayrı ayrı değerlendirilir.
12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun kanun yollarına ilişkin hükümleri, iş mahkemelerince verilen kararlar hakkında da uygulanır.
Kanun yoluna başvuru süresi, ilamın taraflara tebliğinden itibaren işlemeye başlar.
İş mahkemeleri, Hâkimler ve Savcılar Kurulunun olumlu görüşü alınarak, tek hâkimli ve asliye mahkemesi derecesinde Adalet Bakanlığınca lüzum görülen yerlerde kurulur. Bu mahkemelerin yargı çevresi, 26/9/2004 tarihli ve 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun hükümlerine göre belirlenir. İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde iş mahkemelerinin birden fazla dairesi oluşturulabilir. Bu daireler numaralandırılır. Örneğin Samsun 2. İş Mahkemesi veya Samsun 3. İş Mahkemesi gibi. İhtisaslaşmanın sağlanması amacıyla, gelen işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak, daireler arasındaki iş dağılımı Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenebilir. Bu kararlar Resmî Gazete’de yayımlanır. Daireler, tevzi edilen davalara bakmak zorundadır.