Hizmet Tespit Davası

08 Nisan 2024, 11:04

Samsun Hizmet Tespit Davası Avukatı

Hizmet Tespit Davası Nedir?

Hizmet Tespiti Davası, Sosyal Güvenlik Kurumuna hizmet süreleri eksik bildirilen, sürekli çalışmasına rağmen işe giriş çıkış yaptırılan, Sosyal Güvenlik Kurumuna işe giriş tarihi geç yaptırılan veya sigortasız çalıştırılan işçilerin, eksik bildrilen hizmet süreleri için işverene karşı açacağı davaya hizmet tespit davası denilmektedir.

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve 86. Maddesinin 9. Fıkrasında “Sigortalının çalıştığı bir veya birden fazla işte, bu Kanunda yazılı şartları yerine getirmiş olmasına rağmen, kendisi için verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesinin veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin işveren tarafından verilmediği veya verilen aylık prim ve hizmet belgesinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde kazançların veya prim ödeme gün sayılarının eksik gösterildiği Kurumca tespit edilirse, hastalık ve analık sigortalarından gerekli ödemeler yapılır “ şeklindedir.

Hizmet Tespit Davasının Konusu Nedir?

Hizmet tespit davasının konusu, hizmet akdine dayalı olarak çalışan kişinin prim gün sayısının ya da sigortalı günleri bildirilmekle birlikte prime esas kazancının eksik bildirilmesi durumunun dava yoluyla tespitidir. Dava yoluyla bu durumun ispatı halinde ilgili durum SGK kayıtlarına bu doğrultuda kaydedilir.

Hizmet Tespit Davası Ne Kadar Sürede Açılabilir? (Hizmet Tespitte Hak Düşürücü Süre)

Hizmet tespit davası, 5510 s. Kanunun 86. maddesi gereği 5 yıllık süre içerisinde açılması gerekmektedir. 5 yıllık sürenin başlangıcı, hizmetin geçtiği yılın sonundan itibaren başlar ve 5 yıl içinde açılması gerekmektedir. 5 yıllık süre zamanaşımı niteliğinde olmayıp, hak düşürücü niteliktedir. Yani 5 yıllık süre kaçırıldıktan sonra dava açılması halinde, davalı tarafça bu husus ileri sürülmemiş olsa bile mahkeme tarafından re'sen gözönüne alınmaktadır.

Ancak Yargıtay 21. Hukuk Dairesi, 2014/3200 Esas, 2015/74200 Karar ve 05.03.2015 tarihli kararında “Ayrıca çalışma kesintisiz ise, bildirim yapılan tarihten önceki dönem yönünden de hak düşürücü süre oluşmayacaktır. ” şeklindedir.

Hizmet Tespit Davasında Hak Düşürücü Sürelerinin İstisnaları

Hizmet tespit davalarına ilişkin yukarıda belirtilen hak düşürücü süre mutlak nitelikte değildir.

- Müfettiş durum tespit tutanağı ya da tahkikat raporlarıyla çalışma tespit edilmişse,

- Asgari işçilik incelemesi neticesinde işverenden sigortalının primleri Kurumca icra yoluyla tahsil edilmişse,

- İşveren imzalı ücret tediye bordrosunda sigortalıdan sigorta primi kestiğini açıkça gösterdiği halde sigorta primini Kuruma yatırmamışsa,

- Sigortalı durumunda iken memurluğa geçmiş olursa,

- İşe giriş bildirgesi Kuruma süresinde verilmiş; fakat bordrosu ve primi SGK’ya intikal ettirilmemişse,

- İşçilik hakları tazminatlarına (ihbar, kıdem tazminatı, ücret alacağı vs.) ilişkin aynı döneme ait kesin hüküm niteliğini taşıyan yargı kararları varsa, hizmet tespit davaları hak düşürücü süreye uğramadığı Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarıyla belirlenmiştir.

Hizmet Tespit Davalarında Görevli Mahkeme

Hizmet tespit davalarında görevli mahkeme İş Mahkemeleri'dir. İş Mahkemeleri'nin bulunmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri İş Mahkemesi sıfatıyla hizmet tespit davalarında görevlidir.

Hizmet Tespit Davalarında Yetkili Mahkeme

Hizmet tespit davalarında yetkili mahkeme birden fazladır. Buna göre;

-İşçinin çalıştığı iş yerinin bulunduğu yer mahkemesi

-davalı işverenin, davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi

-Davalıların birden çok olması halinde davalılardan herhangi birinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkili mahkemedir.

Hizmet Tespit Davasında Deliller Nelerdir?

Yargıtay hizmet tespit davasının işverene karşı daha zayıf durumda olan işçiyi koruma amacını benimsemiş, kamu düzenini ilgilendirdiği gerekçesiyle re’sen araştırma yükümlülüğü getirmiştir. Bu sebeple işçinin, davasını mutlaka resmi belge ile ispatlamakla zorunluluğu bulunmamaktadır. Tanık delili dahil her türlü yasal delille davacı davasını ispatlayabilmektedir. Hizmet tespit davasında mahkemece toplanan deliller şu şekilde özetlenebilir,

-Sigortalının iş yeri sicil dosyası,

-Tanık,

-İş yeri dosyası,

-İşverenin mesleki kuruluş kaydı,

-Dernek ve esnaf sicil kaydı,

-Sanayi ve ticaret odası kayıtları,

- İmzalı ücret bordroları

Hizmet Tespit Davasından Feragat Etmek Mümkün Mü?

Yargıtayın eski görüşü hizmet tespit davalarından feragatin mümkün olduğuna yönelikti. Ancak Yargıtay daha sonra görüş değiştirerek "506 sayılı Yasanın 6. maddesi gereği sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez. Yasanın öngördüğü belli bir sosyal güvenlik kuruluşu sigortalısı olmak, kamu düzenine ilişkin, kişiye bağlı, vazgeçilmez ve kaçınılmaz hak ve yükümlülük doğuran bir hukuksal statü yaratır. Kişi ve sosyal güvenlik kuruluşlarının bu statünün oluşumundaki rolü, yenilik doğurucu ve iradi bir durum değil, Yasa gereği kendiliğinden meydana gelen statüyü belirlemekten ibarettir. Dolayısıyla, sosyal güvenlik hakkından feragat mümkün olmadığından, feragat nedeniyle davanın reddine karar verilemez” şeklindeki görüşü benimseyerek hizmet tespit davasında feragatin mümkün olmadığına yönelik kararlar vermiştir.

Google Haritalarda Görüntüle

Hizmet Tespit Davası