Nişanlılık, evlenme öncesi aşamada çiftlerin birbirine verdiği evlenme sözüdür. Toplumun temel taşı olan aileyi ilgilendiren birçok konu gibi hukuk düzeni nişanlılık kurumunu da hukuksal bir temele dayandırmış ve bu ilişkiden doğan hak ve borçları düzenlemiştir.
Nişanlanmanın Geçerlilik Şartları Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu nişanlanmanın evlenme vaadiyle olacağını düzenlemektedir. Kanunda başka bir şart öngörülmediği için iki kişi arasında nişanlılık ilişkisinin kurulması için herhangi yazılı sözleşmeye ihtiyaç olmadığı gibi, çiftlerin birbirine açıkça evlenme sözü vermiş olması da gerekmemektedir. Ancak Yargıtay nişanlılık ilişkisinin varlığının ispatı için belli bir nişan töreni yapılmış olmasını arayabilmektedir.
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nin 2016/22515 Esas, 2018/9548 Kararı
“Nişanın hukuken geçerli olması için belli bir rituel içinde yapılmış olması, nişanın duyurulması(ilan edilmesi) ve aile bireylerinin şahitliği çerçevesinde yapılması gerekmektedir. Taraflar arasında geleneksel anlamda nişan merasimi bulunmamaktadır. Somut olayda; taraflar gayri resmi şekilde bir araya gelmiş olup, bu durumda nişandan ve yasal olarak korunması gereken bir birliktelikten söz edilmesi mümkün değildir. Dosya kapsamından tarafların nişanlanmadıkları anlaşıldığına göre, taraflar arasındaki ilişkinin aile hukuku prensiplerine göre değil, borçlar hukuku kurallarına, özellikle de haksız eyleme ilişkin hükümlere göre değerlendirilmesi gerekmektedir. Kararın oy birliği ile bozulmasına hükmedilmiştir.”
Nişanlanmanın Sona Ermesi
Nişanlılık dönemi nişanlıların birbiriyle evlenmesi, nişanlılardan birinin tek yanlı bir irade açıklaması, nişanlılar kendi aralarında anlaşarak nişanlılık ilişkisini sona erdirebilir.
Nişanlanma sözleşmesi yapılırken, nişanlılardan birinin iradesinin hata, hile veya ikrah sebebiyle bozulması halinde, hata ve hilenin öğrenildiği, ikrahın da ortadan kalktığı andan itibaren vakit geçirilmeden tek taraflı bir irade beyanı ile karşı tarafa bildirilmesi sonucunda nişanlılık ilişkisi sona erer. Evlenme engelinin ortaya çıkması halinde nişanlılık da son bulur. Örneğin; taraflardan birinin akıl hastası olması sonucu ayırt etme gücünü tamamen kaybetmesi bir evlenme engelidir, böyle bir durumda nişanlılık da sona erer.
Nişanlılardan biri, bir başkasıyla ikinci defa nişanlanırsa bu durumda ilk yapılan nişanlanma sona erer.
Nişanlılardan birinin ölümü veya gaipliğine karar verilmesi halinde nişanlılık sona erer. İmkansızlık: Nişanlılardan birinin cinsiyet değiştirmesi gibi imkansızlık hallerinde nişanlanma sona erer.